Tag: Natura2000 Pagina 1 van 2

Bronherstel op de Tankenberg

In Nature Today verscheen een artikel over het herstellen van bronnen op de hoogste berg van Overijssel: de Tankenberg. De bronnen hadden te lijden onder verdroging en vermesting. Te lage grondwaterstanden en een overschot aan meststoffen zorgden voor de bedreiging van zeldzame bronnatuur. Met specifieke maatregelen zijn de bronnen gered en kunnen bijzondere planten- en diersoorten weer profiteren van de herstelde bronmilieus. Badus Bodem & Water verrichte het (geo)hydrologisch onderzoek en bedacht samen met de provincie Overijssel en Bosgroepen de noodzakelijke ingrepen. Partijen als Antea en aannemer Gerwers waren verantwoordelijk voor de uitvoering. Het resultaat is prachtig geworden!

Eén van de drie bronnen op de Tankenberg, Overijssel.

Bodemkartering Hazelbekke, Mosbeek en Springendal

Uitsnede van de bodem- en grondwatertrappenkaart bij de Mosbeek.

Badus Bodem & Water heeft in samenwerking met Ebbing Kiestra Bodemadvies een gedetailleerde bodem- en grondwatertrappenkartering opgesteld voor het Natura2000-gebied Springendal – Dal van de Mosbeek in Noordoost-Twente. In de stroomgebieden van Hazelbekke, Mosbeek en Springendal is circa 157 ha landbouwgrond gekarteerd en zijn 10 zogenaamde raaien geboord, die een beeld vormen van de ondergrond en grondwaterstroming in het gebied. Wij stonden versteld van dit mooie gebied met natuurlijke beken, eeuwenoud cultuurlandschap, bijzondere natuur en fraaie Twentse hoeves. De ondergrond bleek zeer heterogeen, met een grote verscheidenheid aan bodemtypen: van oude keileem en tertiaire kleigronden tot podzolgronden en enkeerdgronden. Het gestuwde karakter van het gebied maakt de grondwaterstroming complex, waarbij soms op korte afstand kletsnatte tot zeer droge plekken zijn aangetroffen. Deze gedetailleerde informatie is omgezet in een actuele bodem- en grondwatertrappenkaart op schaal 1:10.000, en levert onmisbare informatie voor de onderbouwing van hydrologische en landbouwkundige maatregelen voor opdrachtgever LTO Noord.

Monitoringsplannen PAS Noord-Brabant

Voor het volgen van natuurontwikkeling moeten provincies in Nederland Natura2000-gebieden met kwetsbare natuur monitoren. In het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is niet alleen stikstof (eutrofiëring of vermesting) van belang, maar moeten talloze andere procesindicatoren gemeten worden om de status van de natuur en de effectiviteit van natuurherstel-maatregelen te volgen. Provincie Noord-Brabant heeft MLG Gebiedsontwikkeling en Badus Bodem & Water gevraagd om PAS-monitoringsplannen voor twee Natura2000-gebieden op te stellen: ‘Strabrechtse Heide & Beuven’ en ‘Vlijmens Ven, Moerputten & Bossche Broek’. Badus Bodem heeft de hydrologische en bodemchemische monitoringsinput voor deze plannen geleverd.

De provincie is niet de enige die belang heeft bij goede monitoring: Heineken meet om de onttrekking van grondwater voor de bierproductie te volgen.

 

Hydroloog in het Fieldlab-team van Natura2000 Springendal – Dal van de Mosbeek

Een bronbeek met Vochtig alluviaal bos en Paarbladig goudveil, een soort die afhankelijk is van basenrijk en nutriëntenarm kwelwater.

Sinds 1 januari 2018 ben ik toegetreden tot het deskundigenteam van Natura2000-gebied ‘Springendal – Dal van de Mosbeek’. In het zogenaamde Fieldlab-team werk ik als deskundige hydrologie aan herstelmaatregelen in dit fraaie natuurgebied, samen met een expert ecologie (Fons Eysink van Bosgroepen Nederland) en landbouw (Inge Haagman van LTO). Het is weer een eer om in zo’n bijzonder natuurgebied te mogen werken: in deze parel van Twente komen zeldzame planten- en diersoorten voor. Het Springendal, het dal van de Mosbeek en Hazelbekke bevatten natte schraalgraslanden (waaronder kalkmoeras en trilveenvegetaties), bronnetjesbos, jeneverbesstruweel, droge en vochtige heiden en heischrale graslanden. De graslanden en heiden worden afgewisseld met bos, struweel en houtwallen. De bijzondere ecologie is voor een belangrijk deel ontstaan door de afwisselende ontstaansgeschiedenis: op deze stuwwal van Ootmarsum komen glaciale afzettingen als tertiaire klei voor, maar ook smeltwater-afzettingen, dekzandruggen en beekdalgronden. Samen met de grote hoogteverschillen zorgt dit voor een complexe (geo)hydrologie waar het water bijzondere stroombanen kiest. Werkelijk een bijzonder en uitdagend gebied om in te opereren.

Inrichtingsplan Landgoederen Oldenzaal vastgesteld

Trots op dit resultaat: Gedeputeerde Staten van de Provincie Overijssel hebben het inrichtingsplan en het voorontwerp Provinciaal Inpassingsplan (PIP) van Landgoederen Oldenzaal goedgekeurd en vastgesteld. Zie de officiële bekendmaking hier. Deze plannen liggen van 12 december t/m 22 januari 2018 ter inzage. In de afgelopen 2 jaar heb ik mij intensief met deze plannen bezig gehouden: als deskundige hydrologie in het team van Landgoederen Oldenzaal was ik verantwoordelijk voor het opstellen van de hydrologische herstelmaatregelen en de hydrologische onderbouwing van de plannen. Samen met de andere deskundigen, de opdrachtgever en andere betrokkenen organisaties als Natuurmonumenten, Waterschap Vechstromen, gemeente Losser en LTO is er een mooi plan gekomen dat de bijzondere natuur in dit fraaie Natura2000-gebied herstelt en behoudt.

De Snoeyinksbeek stroomt door het Natura2000-gebied met Vochtige alluviale bossen. Links een Slanke Sleutelbloem, een bijzondere plantensoort die alleen voorkomt in vochtige en basenrijke omstandigheden.

 

 

Monitoringsplan voor Staatsbosbeheer

Hoogveen met pijpestrootje in Natura200-gebied Engbertsdijksvenen

Met trots verwelkomt Badus Bodem & Water een nieuwe opdrachtgever: Staatsbosbeheer. Badus mag voor het Natura2000-gebied Engbertsdijksvenen een monitoringsplan opstellen. Dat heeft als doel om de huidige toestand van het grondwater in dit 1000-ha grote gebied in kaart te brengen, en de toekomstige toestand als gevolg van hydrologische herstelmaatregelen te volgen. In het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) en Natura2000 staan er veel maatregelen in dit unieke hoogveengebied gepland, waarvoor een betrouwbare nul-meting van de huidige grondwatersituatie onontbeerlijk is. Hiervoor zal Badus een gedegen monitoringsplan opstellen, waarbij o.a. duidelijk moet worden wat de exacte meetdoelen zijn, waar peilbuizen moeten komen, wat de meetfrequentie wordt, etc. Joris Schaap is geen onbekende in het gebied: hij voerde in Engbertsdijksvenen in het kader van de ecohydrologische schouw al bodem- en grondwateronderzoek uit, waardoor hij veel waardevolle gebiedskennis heeft die van pas komt bij het opstellen van het monitoringsplan.

 

Filmpje over Eco-hydrologische schouw Engbertsdijksvenen

LTO Noord heeft een filmpje laten maken van de eco-hydrologische schouw in Natura2000-gebied Engbertsdijksvenen. Samen met Han Brendeke (ecoloog Ecogroen) en Roy Dear (oud-beheerder Staatsbosbeheer) onderzoek ik de opbouw van de ondergrond, de ontwikkeling van de vegetaties en de potenties van het veenherstel. Een leuk kijkje in de keuken van de werkzaamheden van Badus Bodem & Water in een bijzonder natuurgebied.

 

Badus Bodem & Water doet eco-hydrologische schouw in Engbertsdijksvenen

Natura2000-gebied Engbertsdijksvenen

Badus Bodem & Water mag een mooie klus uitvoeren: bodemkundig en hydrologisch onderzoek in het unieke Natura2000-gebied Engbertsdijksvenen, één van de laatste actieve hoogveen-gebieden van Nederland. In opdracht van LTO Noord en in nauwe samenwerking met Staatsbosbeheer, Waterschap Vechtstromen en Provincie Overijssel onderzoek ik het hoogveen in dit 1000 ha grote natuurgebied, dat bijzondere plantensoorten als veenmossen, orchideeën, zonnedauw en diersoorten als de Kraanvogel, Geoorde fuut, Gladde slang en Heikikker herbergt. Samen met ecoloog Han Brendeke (Ecogroen) en oud-beheerder Roy Dear (vml. Staatsbosbeheer) vorm ik het schouwteam: het doel is om de actuele situatie en mate van verdroging van het hoogveen in beeld te brengen én deze kennis te delen met boeren en omwonenden van het gebied. Daartoe geeft het schouwteam verschillende excursies in de Engbertsdijksvenen. Badus Bodem & Water doet het onderzoek naar de ondergrond, veendikte, (on)doorlatendheid van het veenpakket en de grondwaterstroming.

Een deel van de ondergrond in een gutsboor: veenmosveen (bruin), gliedelaag (zwart) en minerale ondergrond (lichtbruin). Foto: Roy Dear

Landgoederen Oldenzaal vanuit de lucht

Voor de Provincie Overijssel doet Badus Bodem & Water onderzoek en bedenkt hydrologische maatregelen om Natura2000-gebied Landgoederen Oldenzaal te beschermen. In dit mooie filmpje met duidelijke animaties en luchtbeelden is te zien waar ik mij afgelopen jaar mee bezig heb gehouden.

Deskundigenteam Natura2000 Landgoederen Oldenzaal

Provincie Overijssel heeft mij gevraagd om als hydroloog zitting te nemen in het deskundigenteam van Natura2000-gebied Landgoederen Oldenzaal. Het team bestaat uit drie experts op het gebied van landbouw (Michiel van Amersfoort, Aequator Groen & Ruimte), ecologie (Marcel Horsthuis, Bosgroep) en waterbeheer (Joris Schaap, Badus Bodem & Water). In het kader van de ‘maatwerkaanpak’ bezoekt het team alle grondeigenaren in en rond dit fraaie natuurgebied in Twente. Met alle betrokkenen stellen wij de beste maatregelen voor natuurherstel en -behoud in dit gebied voor, met waar mogelijk behoud van economische pijlers. Dit betekent een intensieve aanpak met keukentafelgesprekken, veldonderzoek, (geo)hydrologische systeemanalyses, opzetten monitoringsprogramma’s en het aanpakken van de belangrijkste (natuur)knelpunten met slimme en efficiënte maatregelen.

Vochtig alluviaal bos langs de Rossumerbeek in Natura2000-gebied Landgoederen Oldenzaal

Pagina 1 van 2

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén